Suriye’de 2011 yılında başlayan iç savaşta muhalifler, geçtiğimiz ay tarihi anlara imza attı.
Uzun müddettir durulan çatışmaların akabinde 27 Kasım’da başlayan yürüyüşte muhalif güçler, Şam’ı ele geçirdi ve Esad idaresi düştü.
Suriye’de 61 yıllık Baas rejiminin devrilmesi, ülkedeki iç savaşın başlamasının akabinde alıkonulanların tutulduğu, sistematik insan hakları ihlalleriyle azaplara maruz kaldığı cezaevlerini gündeme getirdi.
Bunlardan biri de çöken rejimin Savunma Bakanlığına bağlı Sednaya Hapishanesi.
Hapishanenin yerleşkesinde “beyaz bina” ve “kırmızı bina” olarak isimlendirilen 2 farklı gözaltı tesisi bulunuyor.
Cezaevine “et dolabı” olarak anılan beyaz kamyonlarla götürülen tutsaklar, yerleşkeye varır varmaz hapishane yetkililerinin fizikî şiddetine maruz kalıyordu.
Uluslararası Af Örgütünün raporuna nazaran, “kırmızı bina”da tutulanların çoğunluğunu 2011’den bu yana alıkonulan siviller oluştururken, “beyaz bina”da rejime “sadakatsizlik ettiği” gerekçesiyle alıkonulan subay ve askerler yer alıyordu.
Tutsaklar, çoklukla Şam’ın Mezze bölgesinde bulunan askeri mahkemelerden birinde adaletsiz yargılamalarla karşı karşıya kalmalarının akabinde bu binalara transfer ediliyordu.
Eski cezaevi yetkilileri ve tutsakların demeçlerinde de 2011’den bu yana kırmızı binada tutulan şahısların çoğunluğunu, Suriye rejiminin kendilerine muhalif gördüğü toplumun her kesitinden sivillerin oluşturduğu belirtiliyor.
TUTSAKLAR İNFAZ ODASINDA ÖLDÜRÜLÜYORDU
Tutsakların gecenin bir yarısı gözleri bağlanarak beyaz binanın güneydoğu köşesinde bulunan “infaz odası”na götürüldüğü, vefat cezasına çarptırıldıkları bilgisinin de kendilerine infazdan yalnızca birkaç dakika evvel iletildiği yer alan raporda, “infaz odası”nda 2011 ile 2015 yılları ortasında her hafta, bazen de iki haftada bir yaklaşık 50 kişinin asıldığı, cesetlerin Şam yakınlarındaki toplu mezarlara gömüldüğü kaydediliyor.
İNFAZ ODASI GÖRÜNTÜLENDİ
AA Genel Müdür Yardımcısı ve Genel Yayın Yönetmeni Yusuf Özhan ve takımı, hapishaneden sızan bilgiler üzerinden oluşturulmuş ve milletlerarası insan hakları örgütlerinin raporlarında yer alan krokilerden hareketle, Sednaya Hapishanesi’nde ve “beyaz bina”da 4 saate varan incelemenin akabinde infaz odası olarak tanım edilen odayı tespit etti.
Hapishane yerleşkesindeki beyaz binanın güneydoğusunda dış avluya bakan yanmış kapıdan girip üç dört basamaklı merdivenden aşağıya hakikat inen grup, sağa döndüğünde odada krokilerde yer alan 3 hücrenin kaldırıldığını, bu alanın bir çeşit koğuşa dönüştürüldüğünü ve koğuşun içi ile ranzaların yanmış olduğunu gördü.
MAHKUMLAR ASILARAK İDAM EDİLDİ
AA takımı buranın, milletlerarası raporlardaki krokilerde mahkumların bir platforma çıkarılıp asılarak idam edildiği infaz odası olduğunun açık emareleriyle karşılaştı.
Odada infazların yapıldığı kısımda iki başka platformun ve bu platformlara çıkan merdivenlerin tam da krokilerde tasvir edildiği üzere yerinde durduğu görülüyor.
Üç basamaklı merdivenle çıkılan, birkaç kişinin sığabileceği yüksek platformların, infazlar için kullanıldığı memleketler arası raporlara yansımıştı.
Bu platformlarda, infaz memurlarının, tavandan asılan tutsakların daha süratli ölmeleri için bedenlerine asıldığı ve böylelikle bu şahısların boyunlarını kırarak öldürdükleri söz ediliyordu.
“REJİMİN İNSANLARI TOPLU FORMDA İDAM ETTİĞİ BİLİNİYOR”
AA Genel Yayın Yönetmeni Özhan, “Sednaya Hapishanesi bilindiği üzere Esed rejiminin insanlığa karşı işlediği kabahatlerin en ağır halde yaşandığı yerlerden biri. Burada rejimin son 14 yıllık mühlet içerisinde 10 binlerce insanı kaybettiği, insanları toplu formda idam ettiği biliniyor.” sözünü kullandı.
KAYIT ALTINA ALINACAK
AA’nın rejimin devrildiği günden bu yana Sednaya Hapishanesi’ndeki vahşeti kayıt altına alarak kamuoyunu bilgilendirmek ve yaşananlar konusunda farkındalık yaratmak emeliyle çalıştığına işaret eden Özhan, süreç boyunca burada tutulmuş yahut yakınlarını burada kaybetmiş şahıslarla de görüşüldüğünü belirtti.
Yusuf Özhan, kelamlarına şöyle devam etti:
Siyasi tutukluların ve mahkumların burada büyük bir zulüm ve akıl almaz azaplara tabi tutulduğunu hala gözler önüne seren belli detaylar mevcut. Anadolu Ajansı olarak bilhassa Sednaya Hapishanesi’nde yaşanan zulümlerin dokümante edilmesi için özel bir çalışmaya start vermiş bulunuyoruz.
Sednaya Hapishanesi’ndeki vahşetin izlerini sürmek niyetiyle birçok farklı milletlerarası kuruluşla çalışmalar yürütüldüğünü aktaran Özhan, AA’nın, tıpkı İsrail’in Gazze’deki savaş cürümlerini belgeleyen Delil ve Şahit kitapları üzere Sednaya’da yaşananların da kayıt altına alınacağı bir çalışma yapacağını söyledi.
